top of page

Το τσίρκο σήμερα | Από την Ιταλία στη Νέα Μάκρη

Υπάρχουν δυο σενάρια για το πότε ξεκίνησε το τσίρκο: η μία είναι ότι ξεκίνησε από τον Philip Astley, τον πατέρα του τσίρκου, στην Αγγλία ενω η άλλη ότι ξεκίνησε την Ρωμαϊκή εποχή.


Αγγλία


Αναλυτικότερα, το 1768 στην Αγγλία, ένας έμπειρος ιππότης άρχισε να κάνει επιδείξεις ιππασίας σε έναν ανοιχτό χώρο δίπλα στον ποταμό Τάμεση. Το 1770 προσέλαβε ακροβάτες, περιπατητές με τεντωμένο σχοινί, ζογκλέρ και κλόουν για να συμπληρώσουν τις παύσεις μεταξύ των ιππικών επιδείξεων και έτσι επέλεξε αυτή τη μορφή που αργότερα ονομάστηκε "τσίρκο".

Η λέξη τσίρκο προέρχεται από την λέξη κρίκος που σημαίνει κύκλος ή δακτύλιος.

Μέχρι τα τέλη του 18ου αιώνα το τσίρκο είχε επεκταθεί σε όλη την Ευρώπη και στην Αμερική, όπου άρχισαν οι πρώτες παραστάσεις με άγρια ζώα και η χρήση της τέντας.

τσίρκο
Το Τσίρκο Atmosphere στην Νέα Μάκρη | Φωτ.: Χρήστος Μαλέτσικας

Ρώμη

Από την άλλη μεριά, στην αρχαία Ρώμη το τσίρκο ήταν ένα κτίριο το οποίο είχε εκθέσεις αλόγων, εκδηλώσεις, διοργανωμένες μάχες, μονομάχους και επιδείξεις εκπαιδευμένων ζώων.

Τα κτίρια αυτά μετά από καιρό σταμάτησαν να χρησιμοποιούνται επειδή οι ερμηνευτές ταξίδευαν σε διάφορες πόλεις της Ευρώπης για να πάρουν μέρος στις τοπικές παραστάσεις.


Το τσίρκο και τα ζώα


Γενικά, το παραδοσιακό τσίρκο έχει ακροβάτες, γυμναστές, ζογκλέρ, κλόουν και ζώα.

Τα πρώτα ζώα που χρησιμοποιήθηκαν για κόλπα στο τσίρκο ήταν τα άλογα. Μετέπειτα εμφανίστηκαν τα λιοντάρια, οι τίγρεις, οι λεοπαρδάλεις, οι καμήλες, τα λάμα, οι ελέφαντες, οι ζέβρες, τα γαϊδούρια, τα πτηνά (όπως οι παπαγάλοι και τα περιστέρια), τα θαλάσσια λιοντάρια, οι αρκούδες, οι πίθηκοι και τα κατοικίδια ζώα όπως οι γάτες και τα σκυλιά.

Ο Isaac A. Van Amburgh ήταν ο πρώτος που μπήκε σε ένα κλουβί με πολλές τίγρεις το 1833 και γενικά θεωρείται ο πρώτος εκπαιδευτής άγριων ζώων στην ιστορία του αμερικανικού τσίρκου.

τσίρκο

Είναι αρκετά εντυπωσιακή εμπειρία να βλέπεις τα ζώα αυτά από τόσο κοντά και να κάνουν ταυτόχρονο εντυπωσιακά κόλπα αλλά την ίδια στιγμή σου έρχονται στο μυαλό τα παρακάτω ερωτήματα:

Τα ζώα αυτά θέλουν να κάνουν αυτά τα κόλπα; Καταλαβαίνουν τι γίνεται γύρω τους; Μήπως ταλαιπωρούνται; Πως μαθαίνουν τα κόλπα αυτά; Τους κακοποιούν μέχρι να τα μάθουν;
Που κοιμούνται; Πόσο μεγάλο χώρο έχουν για να κινηθούν; Που μένουν όταν δεν γίνονται παραστάσεις; Όταν μεγαλώσουν σε ηλικία και δεν μπορούν να κάνουν κόλπα που τους πάνε; 
Γιατί δεν είναι ελεύθερα αυτά τα ζώα; 

Ο Αμερικανός οργανισμός, People for the Ethical Treating of Animals (PETA), αποτελείται από ανθρώπους που ασχολούνται με τα δικαιώματα των ζώων και έχουν ως σύνθημα "Τα ζώα δεν είναι δικά μας για να τα χρησιμοποιούμε ως πειραματόζωα, να τα τρώμε, να τα φοράμε, να τα χρησιμοποιούμε για ψυχαγωγία ή να τα κακοποιούμε με οποιονδήποτε άλλο τρόπο". Ο συγκεκριμένος οργανισμός έχει αποδείξει περιπτώσεις κακοποίησης ζώων του τσίρκου κατά την εκπαίδευσή τους. Η ομάδα αυτή υποστηρίζει ότι τα ζώα στα τσίρκα κακοποιούνται συχνά και ότι η κακοποίηση θεωρείται από το τσίρκο ως μέθοδος εκπαίδευσής τους.

Υποστηρίζεται επίσης ότι τα ζώα κρατιούνται σε πολύ μικρά κλουβιά και τους δίνεται πολύς μικρός χώρος έξω από το κλουβί τους για να κυκλοφορούν, παραβιάζοντας έτσι κάθε δικαίωμα στην ελευθερία τους.

Σύμφωνα με έρευνα του Υπουργείου Γεωργίας, Φύσης και Ποιότητας Τροφίμων της Ολλανδίας, το 2008, μέσω του Πανεπιστημίου Wageningen με θέμα την ευημερία των ζώων στα τσίρκα ανακαλύφθηκαν τα ακόλουθα:

  • Το 71% των ζώων είχαν προβλήματα υγείας

  • Το 33% των τίγρων και των λιονταριών δεν είχαν πρόσβαση σε έναν εξωτερικό περιφραγμένο χώρο

  • Τα λιοντάρια περνούσαν κατά μέσο όρο το 98% του χρόνου τους σε εσωτερικούς χώρους

  • Ο μέσος όρος του χώρου διαμονής των τίγρων ήταν 5 τετραγωνικά μέτρα

  • Οι ελέφαντες ήταν δεμένοι σε αλυσίδες κατά μέσο όρο 17 ώρες την ημέρα

  • Οι ελέφαντες εμφανίζαν κατά μέσο όρο 10 ώρες την ημέρα στερεότυπη συμπεριφορά

  • Οι τίγρεις φοβούνται τη φωτιά, αλλά αναγκάζονται παρ'όλα αυτά να πηδήξουν μέσα από τους δακτύλιους με τη φωτιά

  • Από το 1990 έχουν σημειωθεί πάνω από 123 περιπτώσεις επιθέσεων λιονταριών σε τσίρκα και

  • Τα ζώα εκπαιδεύονται μέσω πειθαρχίας


Όλα αυτά απλά για την ψυχαγωγία μας!!


Με βάση αυτά τα ευρήματα, οι ερευνητές ζήτησαν αυστηρότερους νόμους σχετικά με την ευημερία των ζώων του τσίρκου και η Ολλανδία την ίδια χρονιά με την Ελλάδα κατήργησε τη συμμετοχή ζώων στα τσίρκα.

Αξίζει να σημειωθεί επιπλέον ότι σύμφωνα με έρευνα που έγινε από το Πανεπιστήμιο Oxford δεν βρέθηκε κανένα στοιχείο ότι τα τσίρκα συμβάλουν στην μάθηση του κοινού.


Η Ελλάδα, το Φεβρουάριο του 2012, έγινε η πρώτη χώρα στην Ευρώπη και η δεύτερη στον κόσμο με τσίρκο χωρίς κανένα είδος ζώου!

Ακολούθησαν πολλές άλλες χώρες παγκοσμίως στην απαγόρευση των ζώων στα τσίρκα οι οποίες αναφέρονται αναλυτικά στο https://www.stopcircussuffering.com/circus-bans/.


Ο παρακάτως χάρτης είναι από το 2019 και μας δείχνει τις απαγορεύσεις των ζώων στα τσίρκα παγκοσμίως.

Κόκκινο χρώμα: Απαγόρευση χρήσης ζώων σε τσίρκα εθνικά

Κίτρινο χρώμα: Απαγόρευση εισαγωγής/ εξαγωγής ζώων τσίρκου

Πορτοκαλί χρώμα: Απαγόρευση χρήσης μερικών ζώων στα τσίρκα

Μπλε χρώμα: Καμία απαγόρευση όσο αφορά τα ζώα στα τσίρκα



Το Τσίρκο Atmosphere | Από την Ιταλία στη Νέα Μάκρη


Ένα καλό παράδειγμα του τσίρκου χωρίς ζώα είναι το τσίρκο Atmosphere το οποίο χρησιμοποιεί 3D ολογράμματα για να μας δείξει τον κόσμο των ζώων. Οι ερμηνευτές του συγκεκριμένου τσίρκου είναι από την Ιταλία και Ουκρανία και έχουν ταξιδέψει σε πολλά μέρη της Ελλάδος για να ψυχαγωγήσουν τον κόσμο.

Η ομάδα του WLM ευχαριστεί πολύ το τσίρκο Atmosphere για την όμορφη αυτή εμπειρία.

Πολύ εντυπωσιακή παράσταση με κάθε είδους ερμηνευτές. Αξίζει να το επισκεφτούν μικροί και μεγάλοι!! Μέχρι αυτή την Κυριακή 12 Σεπτεμβρίου στη Νέα Μάκρη. Διάβασε περισσότερα εδώ για το Circus Atmosphere.



Ο κόσμος θεωρεί ότι το τσίρκο στην Ελλάδα έχει ζώα και έτσι αποφεύγει να πηγαίνει και τα κρίνει αρνητικά. Από το 2012 όμως έχουν απαγορευτεί, οπότε αξίζει να τους δώσουμε μια ευκαιρία και να τα επισκεφτούμε!



 

Κασσάνδρα Κουσούλη

Γεωπόνος




Πηγές: arcturos.gr/ wikipedia.org

Cover pic: Freepik


Comments


bottom of page