Αγία Παρασκευή Καλεντζίου

Συναντάμε το παρεκκλήσιο της Αγίας Παρασκευής έξω από τον οικισμό του Καλεντζίου, στην περιφερειακή οδό που συνδέει την κοινότητα με το Γραμματικό. Διοικητικά ανήκει στον Δήμο Μαραθώνος.

Το παρεκκλήσιο της Αγίας Παρασκευής και το πέτρινο αμφιθέατρο Καλεντζίου | Φωτ.: Χρήστος Μαλέτσικας

Ο ναός είναι αφιερωμένος στην Αγία Παρασκευή˙ μία ιδιαιτέρως δημοφιλή Αγία των Ελλήνων που γιορτάζει τον Ιούλη στην κορύφωση του καλοκαιριού. Η Παρασκευή, μοναχοκόρη ευγενούς ρωμαϊκής αστικής οικογένειας μαρτύρησε σε πολύ νεαρή ηλικία μετά από μία σειρά βάναυσων βασανιστηρίων. Η ευλάβεια των πιστών την διακρίνει ως προστάτιδα της υγείας των ματιών λόγω μία σειράς σχετικών θαυματουργικών της επεμβάσεων.

Αγία Παρασκευή Καλεντζίου — Το παρεκκλήσιο της Αγίας Παρασκευής | Φωτ.: Χρήστος Μαλέτσικας

Η πυκνή βλάστηση και κυρίως τα υπεραιωνόβια πλατάνια μαρτυρά την ύπαρξη πηγών, που κάνουν το περιβάλλον να μοιάζει κυριολεκτικά ειδυλλιακό. Το ναΰδριο αποτελεί ένα τυπικό δείγμα παρεκκλησίου της ελληνικής υπαίθρου˙ τα χαρακτηριστικά του είναι σαφώς μεταβυζαντινά χωρίς αυτό να αποκλείει πως η σημερινή του μορφή αποτελεί εξέλιξη ενός αρχαιότερου ναΰδριου. Σίγουρα πάντως φροντίστηκε και συστηματικά διατηρήθηκε όπως μαρτυρούν οι αντηρίδες που βρίσκονται στην μία του πλευρά και όλες οι ανάλογες επεμβατικές βελτιώσεις. Η ύπαρξη των αντηρίδων σημαίνουν προβλήματα στατικότητας τα οποία επεμβατικά ήρθαν να αντιμετωπίσουν, πιθανότατα σε μεταγενέστερη περίοδο από το αρχικό στάδιο ανοικοδόμησης.

Αναλόγως η διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου, κυρίως η χαμηλή τοιχοδομία και η βλάστηση ενήλικων κυπαρίσσων δημιουργεί την εκτίμηση πως πιθανότατα ο ναός να αποτελούσε παλαιό κοινοτικό κοιμητήριο. Οι τοιχογραφίες που απαντώνται είναι τυπικές μεταβυζαντινές, λαϊκής τεχνοτροπίας με ιδιαίτερο ναΐφ ύφος.

Με την αγάπη των κατοίκων και κυρίως με τις προσπάθειες του τοπικού πολιτιστικού συλλόγου το μνημείο έχει διατηρηθεί και κυρίως έχει δημιουργηθεί ένας υποδειγματικά οργανωμένος περιβάλλων χώρος στον οποίο δεσπόζει το παραπλήσιο πέτρινο αμφιθέατρο. Σε αυτό φιλοξενούνται σχετικές εκδηλώσεις, από τις οποίες διακρίνεται το ετήσιο πανηγύρι της Αγίας Παρασκευής στις 26 Ιουλίου.

Το πέτρινο αμφιθέατρο στο Καλέντζι Αττικής | Φωτ.: Χρήστος Μαλέτσικας

Τα τελευταία χρόνια ακριβώς λόγω της φυσικής ομορφιάς του τόπου, της ωραιότητας του παρεκκλησίου, και του ιδανικά διαμορφωμένου περιβάλλοντος, ο χώρος έχει καταστεί πόλος έλξης για την τέλεση πλήθους μυστηρίων.