top of page

Οι άγριες ορχιδέες που ανθίζουν στην περιοχή μας | πως θα τις ξεχωρίσεις

Έγινε ενημέρωση: 18 Απρ 2023

Ο Μάρτιος και ο Απρίλιος είναι οι μήνες κατά τους οποίους οι άγριες ορχιδέες ανθίζουν, χαρίζοντας μοναδικές πολύχρωμες νότες στην καταπράσινη φύση του Μαραθώνα. Συνήθως φυτρώνουν σε εύφορα εδάφη, κοντά σε θάμνους, κάτω από τους οποίους απολαμβάνουν τη ημισκιερή ανοιξιάτικη δροσιά. Είναι είδη που προστατεύονται από την Ευρωπαϊκή Νομοθεσία, καθώς απαγορεύεται η κοπή οποιουδήποτε μέρους τους, η εκκρίζωση.


Οι άγριες ορχιδέες που ανθίζουν στην περιοχή μας
Οι άγριες ορχιδέες που ανθίζουν στην περιοχή μας | Φωτ.: Σπύρος Σκαρέας

Όλα τα είδη ορχεοειδών περιλαμβάνονται στο Προεδρικό Διάταγμα 67/1981, με το οποίο απαγορεύεται σε όλη την Ελλάδα και καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους η συλλογή, η μεταφύτευση, η εκρίζωση, η κοπή, η μεταφορά, η πώληση και η αγορά, η εξαγωγή από τη χώρα, καθώς και η με οποιοδήποτε τρόπο καταστροφή των ειδών. Επιπρόσθετα, όλα τα είδη της οικογένειας των ορχεοειδών συμπεριλαμβάνονται στη συνθήκη CITES «Για το Διεθνές Εμπόριο των Ειδών Αγρίας Πανίδας και Χλωρίδας που Κινδυνεύουν να Εξαφανισθούν».


Ας γνωρίσουμε λοιπόν κάποια κοινά είδη που με λίγη προσοχή μπορούμε να παρατηρήσουμε στην επόμενή μας βόλτα.


Οφρύς η σφηκάφερη


Πολύχρωμη και εντυπωσιακή, η Ophrys tenthredinifera, κοινώς Οφρύς η σφηκάφερη. Από τις ομορφότερες ορχιδέες της περιοχής μας, την συναντούμε σε φρυγανότοπους γύρω από το Εθνικό Πάρκο Σχινιά Μαραθώνα. Έχει μεσογειακή εξάπλωση και η όψη της μοιάζει με σφήκα ή άλλο υμενόπτερο, το οποίο φυτό έχει ανάγκη για την επικονίασή του

Οφρύς η σφηκάφερη, Ophrys tenthredinifera
Οφρύς η σφηκάφερη, Ophrys tenthredinifera

Ένα πολύχρωμο μπουκέτο από Ophrys tenthredinifera
Ένα πολύχρωμο μπουκέτο από Ophrys tenthredinifera

Η Ορχιδέα του Ασκληπιού


Επόμενο είδος είναι η Ορχιδέα του Ασκληπιού, γνωστή με το κοινό όνομα Ophrys aesculapi. Της δόθηκε το όνομα του αρχαίου θεού Ασκληπιού, καθώς περιγράφηκε για πρώτη φορά στην αρχαία Επίδαυρο. Είναι ενδημικό είδος, και φύεται σε αρκετές περιοχές της Ν.Ελλάδας.

Ορχιδέα του Ασκληπιού, Ophrys aesculapi
Ορχιδέα του Ασκληπιού, Ophrys aesculapi

Οφρύς η πεταλοειδής


Πανέμορφη είναι όμως και η Ophrys ferrum-equinum, ή Οφρύς η πεταλοειδής. Όπως δηλώνει, μοιάζει κάπως με πέταλο αλόγου (στα αγγλικά ονομάζεται Horse-shoe Orchid). Θα την συναντήσουμε σε λιβάδια και ακαλλιέργητα χωράφια, σε όλη την περιοχή της Πεντέλης, Μαραθώνα και Γραμματικού.

Ophrys ferrum-equinum
Ophrys ferrum-equinum

Οφρύς η μαστοφόρος


Ophrys mammosa (κοινώς Οφρύς η μαστοφόρος) είναι και αυτή μία άγρια ορχιδέα με βαθύ μωβ χρωματισμό και χαρακτηριστικά εξογκώματα στη βάση του άνθους που μοιάζουν με μαστούς.

Ophrys mammosa
Ophrys mammosa

"Αρκουδάκι" ή "Μελισσάκι"


Η οψιμότερη ανθοφορία είναι αυτής της ιδιαίτερης ορχιδέας, Ophrys bombyliflora, που συχνά ονομάζεται "Αρκουδάκι" ή "Μελισσάκι". Ο λόγος προφανής, καθώς η όψη τους θυμίζει έντονα μικρές μέλισσες ... αλλά αυτός είναι και ο απώτερος σκοπός της, να προσελκύσει δηλαδή έντομα για την επικονίασή της! Συχνά θα τη συναντήσουμε σε περιοχές κοντά σε υγρότοπο, όπως οι παρυφές του Εθνικού Πάρκου Σχινιά. Είναι τόσο μικροσκοπική, με άνθος λίγα μόλις χιλιοστά, που πολλές φορές δύσκολα θα την διακρίνουμε.

Ophrys bombyliflora
Ophrys bombyliflora

Σπύρος Σκαρέας




bottom of page