Οι όψεις της Αλήθειας
Έγινε ενημέρωση: 15 Απρ 2021
Συχνά, στην προσπάθειά μας να κατανοήσουμε και να ερμηνεύσουμε το γίγνεσθαι του βίου μας, καταφέρνουμε ν’αντιληφθούμε κάποιες αλήθειες που απαντούν ικανοποιητικά στις αναζητήσεις και στα ερωτήματά μας. Συχνότατα, πρόκειται για διαισθήσεις κι εμπνεύσεις που δεν απέχουν πολύ από την πραγματικότητα, ιδιαιτέρως εάν έχουμε καταβάλει κάποιο μόχθο σκέψης, μελέτης και γνώσης του οικείου θέματος. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι, νοητικά, συλλαμβάνουμε μιαν αλήθεια.
Εντούτοις, είναι γεγονός ότι πάντοτε έχουμε μια θέση εντός του συνόλου του γίγνεσθαι κι επομένως η οπτική μας περιορίζεται αυτόματα, ακριβώς εξαιτίας αυτής της θέσης μας. Τείνουμε να λησμονούμε ότι η εκάστοτε γωνία, από την οποία βλέπουμε τα γεγονότα, όσο καθαρή κι αν είναι, δεν μας επιτρέπει να δούμε ίσως άλλες όψεις του θέματος, που δεν μας είναι αντικειμενικά ορατές. Δεν συλλαμβάνουμε δηλαδή το αναντίρρητο γεγονός της προσωπικής οπτικής. Έχοντας ως καίριο ζητούμενο το αίσθημα της ασφαλείας, ο ανθρώπινος ψυχισμός αναζητά βεβαιότητες και σταθερές απαντήσεις, κάτι που έχει ως συνέπεια να θεωρούμε πως ό,τι δεν βλέπουμε, απλά δεν υπάρχει.
Και κάπως έτσι, οδηγούμαστε σε μία ασύγγνωστη απολυτότητα, σε μιαν «αμάσητη» αυθεντία, που τόσο πιο βαθιά γίνεται, όσο πιο ασυνείδητη είναι, φορτωμένη μάλιστα με καλές προθέσεις!
Κι αφού έχουμε συλλάβει μιαν αλήθεια, που τόσο αποκαλυπτική είναι για εμάς, εφορμάμε να την αποδείξουμε και στους άλλους, να τους «ανοίξουμε τα μάτια», να δουν κι αυτοί αυτό που εμείς καταφέραμε να αντιληφθούμε και να διαγνώσουμε. Σ’αυτήν την προσπάθεια, συχνότατα διολισθαίνουμε στην επιβολή και τον φανατισμό. Με όλα τα μέσα, πάση θυσία, προσπαθούμε να σύρουμε τους άλλους στην αλήθεια που εμείς αντιληφθήκαμε. Ξέρουμε εμείς το καλό τους!
Και δίχως να το έχουμε ποτέ συνειδητά θελήσει, ο έλεγχος έχει παρεισφρύσει στις σχέσεις μας. Όσο πιο αγαπητικές, τόσο αυτός γιγαντώνεται. Γονείς προς παιδιά, φίλοι, συνάδελφοι, συνεργάτες.
Πόση ανασφάλεια! Καθένας στο μικρό μετερίζι της δικής του αλήθειας, αδυνατεί να θραύσει τον δικό του ορίζοντα και να προσεγγίσει την θέση συνανθρώπου του. Εάν ο έτερος της σχέσης δεν προσχωρήσει, δεν συμφωνήσει, δεν αποδεχθεί την αλήθεια, εάν δεν καταστεί ένα «ανθρώπινο μπονσάι» φτιαγμένο στα δικά μας μέτρα, τότε αδυνατούμε να νιώσουμε άνεση και ασφάλεια εντός της σχέσης. Ν’αποδεχθούμε την ετερότητα και να συνδιαλλαγούμε μαζί της.
Κάπως έτσι επέρχεται η έκπτωση της αγάπης. Δεν έχουμε ευήκοα ώτα, δεν μπαίνουμε στην θέση του συνανθρώπου μας, αρνούμαστε να κατανοήσουμε, να διανοηθούμε έστω ότι έχει κάτι άλλο να πει, ότι έχει διαφορετικά κίνητρα απ’ό,τι εμείς πιστέψαμε. Κατακρίνουμε κι επικρίνουμε.
Ασφυξία και θάνατος το αποτέλεσμα. Οι σχέσεις γκρεμίζονται, ρημάζονται όταν τα όντα δεν έχουν ζωτικό χώρο αναπνοής και έκφρασης εντός τους. Όταν, για ν’αγαπηθούν, θα πρέπει να ταυτιστούν, να συμφωνήσουν, να εκχωρηθούν, αντί να είναι ο εαυτός τους. Και το χειρότερο, πολλές φορές αυτό ακριβώς πράττουν, στο όνομα μιας ακριβά πληρωμένης ειρήνης, μέχρι που χάνουν τον ίδιο τους τον εαυτό. Και τότε, αναπόφευκτα, ο σύντροφος, φίλος, συνάνθρωπος χάνει το ενδιαφέρον του, αφού τίποτε πια δεν θυμίζει το ον που αρχικά αγάπησε…
Το σχετίζεσθαι σε απόλυτη κρίση.
Γιατί άραγε μας είναι τόσο δύσκολο ν’αποδεχθούμε ότι τα πράγματα ποτέ δεν είναι μονοδιάστατα; Ότι είναι πάντοτε πολυεπίπεδα, όπως κι οι ίδιοι οι άνθρωποι;
Τι θα γινόταν άραγε αν η ευρύνοια, η καλή θέληση, η μακροθυμία και η αγάπη για τον εαυτό και για τον συνάνθρωπο ήταν τα εργαλεία μας; Μήπως τότε θ’ανοίγαμε τα μάτια και τ’αυτιά μας, όπως ακριβώς ένα μικρό παιδί, δίχως αυθεντίες και προκαταλήσεις, και θ’αποκτούσαμε μια ολοκαίνουρια, θαυμαστή αντίληψη για τους ανθρώπους, για τις σχέσεις μας και για τον κόσμο εν γένει;
Ευαγγελία Πολίτη
Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας
Comments