top of page

Το προϊστορικό νεκροταφείο στον Βρανά Μαραθώνος | Ο Τάφος της Βασιλίσσης

Στον αρχαιολογικό χώρο του Βρανά δίπλα στο Αρχαιολογικό Μουσείο Μαραθώνα, μπορεί να επισκεφθεί κανείς τρία ταφικά μνημεία που χρονολογούνται στη Μέση Εποχή του Χαλκού της Ηπειρωτικής Ελλάδας (2000-1600 π.Χ.), ενώ στο Μουσείο εκτίθενται τα ευρήματα από το εσωτερικό των τύμβων αυτών.

 

Στη θέση εντοπίζεται μια σειρά από τύμβους, δηλαδή τεχνητούς λόφους από χώμα και λίθους, που δημιουργούνται για να καλύψουν ταφικά μνημεία και ταφές, σημαδεύοντας έτσι το σημείο στο χώρο στο οποίο βρίσκονται οι ταφές. Κάτω από το στέγαστρο του αρχαιολογικού χώρου βρίσκονται σήμερα οι τρεις ανεσκαμμένοι τύμβοι. Στο εσωτερικό κάθε τύμβου εντοπίζονται ταφές ατόμων σε κτιστούς ή λακκοειδείς τάφους, μαζί με τα ταφικά τους κτερίσματα. 


αρχαίοι τάφοι Βρανά
Κατόψεις των Τύμβων Ι (αριστερά), ΙΙ (μέσον), και ΙΙΙ (επάνω δεξιά) | πηγή: Μαρινάτος ΠΑΕ 1970, 12: εικ. 3, 15: εικ. 4)

Οι τύμβοι Ι, ΙΙ και ΙΙΙ, και ένας ακόμα τύμβος πλησίον τους, ο ΙV, που σήμερα είναι καλυμμένος από χώμα, ανασκάφηκαν για πρώτη φορά από τον αρχαιολόγο Σ. Μαρινάτο στις αρχές της δεκαετίας του 1970. Στους τέσσερεις τύμβους βρέθηκαν συνολικά 30 αγγεία που ήταν ακέραια ή που μπόρεσαν να συμπληρωθούν, μαζί με 1.000 όστρακα αγγείων, λίθινες αιχμές βελών, σφονδύλια από πηλό και λίθο, γυάλινα, χάλκινα και αργυρά αντικείμενα.


Ο Τάφος της Βασιλίσσης


Οι Τύμβοι Ι και ΙΙ, που είναι ορατοί και επισκέψιμοι, σώζονται σε πολύ καλή κατάσταση. Αντιθέτως, οι Τύμβοι ΙΙΙ και IV ανακαλύφθηκαν σε πολύ αποσπασματική κατάσταση. Ο Τύμβος Ι περιέχει 8 ταφές στο έδαφος, σε κιβωτιόσχημους και λακκοειδείς τάφους. Μόνο τρεις από αυτούς τους τάφους περιείχαν ταφικά κτερίσματα, και αυτά σε μικρό αριθμό. Ωστόσο, μέσα σε έναν κτιστό τάφο, στον οποίο μάλλον είχε ταφεί κάποια γυναίκα, βρέθηκαν 11 αγγεία και 2 σφονδύλια. Ο σχετικός πλούτος αυτής της ταφής οδήγησε τον Σ. Μαρινάτο στο να ονομάσει τον τάφο αυτό «Τάφο της Βασιλίσσης». Στον τύμβο αυτό τα ανθρώπινα οστά βρέθηκαν σε καλή κατάσταση και σήμερα εκτίθενται όπως ανακαλύφθηκαν.



Ο Τύμβος ΙΙ περιείχε μόνο έναν, μεγάλο τάφο ο οποίος έχει πλακόστρωτο προστώο, προθάλαμο και κυρίως θάλαμο. Στον χώρο αυτό βρέθηκαν οι αιχμές βελών αλλά και λίγα μεταγενέστερα οστά και κτερίσματα που χρονολογούνται στην Ύστερη Εποχή του Χαλκού, δηλαδή στη Μυκηναϊκή Περίοδο, και μαρτυρούν χρήση του τάφου σε δύο τουλάχιστον φάσεις.

 

Κατά τη Μεσοελλαδική Περίοδο στην Κεντρική και Νότια Ηπειρωτική Ελλάδα, οι ταφές ήταν συνήθως φτωχά κτερισμένες και δεν υπήρχαν μεγάλα ταφικά κτήρια με ιδιαίτερα μνημειώδη αρχιτεκτονική σε σχέση με άλλες περιόδους. Ωστόσο, οι τύμβοι όπως αυτοί στον Βρανά Μαραθώνος αποτελούσαν μνημεία των οποίων η κατασκευή απαιτούσε χρόνο και ενέργεια για να ολοκληρωθούν. Έτσι, φαίνεται ότι οι τάφοι του Βρανά, όπως και άλλοι μεσοελλαδικοί τύμβοι, κατασκευάστηκαν από άτομα που θα είχαν κάποιο κύρος ή πλούτο μέσα στις κοινότητες τους.


Βασιλική Ζυγουράκη Αρχαιολόγος


 

Είσοδος δωρεάν

Ώρες Λειτουργίας

  • Χειμερινό| Καθημερινά 8:30 - 15:30, εκτός Τρίτης

  • Θερινό | Καθημερινά 8:30 - 15:30, εκτός Τρίτης


 

 

Comentários


bottom of page