Θα κάνουμε ένα όμορφο ταξίδι και θα μεταφερθούμε στη Μάκρη και το Λιβίσι της Λυκίας στη Μ. Ασία. Από πότε έχουμε πληροφορίες γι΄ αυτές τις περιοχές; Πώς ήταν χτισμένες; Ποιες ήταν οι βασικές ασχολίες των κατοίκων αυτών των περιοχών;
Το όνομα Λιβίσι προέρχεται από το αρχαίο Λεβισσός (ή Λεβησσός). Η γεωγραφική τοποθεσία της Μάκρης και της Λεβισσού ήταν στη νοτιοδυτική παραλία της Μ. Ασίας, απέναντι από τη Ρόδο. Η Λεβισσός, όπως έχει αναφερθεί σε άλλο σχετικό μας άρθρο, ήταν χτισμένη πάνω στα ερείπια της αρχαίας Καρμυλησσού όπου περιμετρικά της περιοχής υπήρχαν βουνά και δεν έβλεπε στη θάλασσα. H Μάκρη αντίθετα, ήταν παραθαλάσσιο μέρος χτισμένη στα ερείπια της Τελμησσού, που ήταν μια από τις πιο σημαντικές πόλεις της Λυκίας.
Το 499 π.Χ., κατά την περίοδο της Ιωνικής επανάστασης, οι Λύκιοι μαζί με τους Ίωνες πολέμησαν τους Πέρσες. Αργότερα ο Μ. Αλέξανδρος δίνει το δικαίωμα στους Λύκιους να διοικούνται κατά το ομοσπονδιακό σύστημα καθώς ο ίδιος εκτιμούσε τόσο πολύ τη μαντική ικανότητα των Τελμησσέων, των προγενέστερων των Μακρινών, ώστε είχε μαζί του «τον εκ Τελμησσού μάντιν Αρίστανδρον».
Το Λιβίσι (ή Λεβισσός) υπήρξε πυκνοκατοικημένος οικισμός που αναπτύχθηκε κατά την ύστερη αρχαιότητα (4ος αιώνας) και γνώρισε την ακμή τον 6ο αιώνα. Στην πόλη, αναπτύχθηκε ιδιαίτερα το εμπόριο, αφενός λόγω της τοποθεσίας της, καθώς την παρέπλεαν τα πλοία που είχαν κατεύθυνση από Ανατολή προς Δύση, και αφετέρου επειδή η περιοχή δεν διέθετε καλλιεργήσιμη γη. Η κατοίκηση, όπως φανερώνουν και τα νομίσματα, συνεχίστηκε και στα χρόνια του Ηρακλείου. Στα επόμενα χρόνια παρατηρούμε μια παρακμή των περιοχών αυτών. Η δεύτερη φάση ακμής της περιοχής αποτυπώθηκε στην ανακατασκευή των ναών κατά την περίοδο των Κομνηνών, πριν την τελική εγκατάλειψή της που προηγείται της εμφάνισης των Σελτζούκων Τούρκων.
Το όνομα Μάκρη το συναντάμε για πρώτη φορά τον 5ο αιώνα μ.Χ. στους Βυζαντινούς χρόνους. Εκείνη την περίοδο υποθέτουμε ότι είχε αρκετούς χριστιανούς κατοίκους, καθώς η πόλη είχε και επίσκοπο, τον Ζηνόδοτο, ο οποίος υπογράφει τα πρακτικά της Δ΄ Οικουμενικής Συνόδου το 451 μ.Χ.
Το 787 μ.Χ., στην Οικουμενική Σύνοδο της Νίκαιας, υπογράφει άλλος επίσκοπος, ο «Αντίοχος Επίσκοπος Μάκρης». Κατά την Παλαιολόγεια περίοδο είναι γνωστές οι επιδρομές των Τούρκων στον κόλπο της Μάκρης. Το 1316 το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, αποφασίζει να αποπεμφθεί από την Επισκοπή Μάκρης ανάξιος ιερωμένος. Το 1644 η περιοχή σημειώνεται ως «Εξαρχεία Λιβισίου και πέριξ». Tο Λιβίσι εκείνη την περίοδο, απ΄ ό,τι φαίνεται, ήταν διοικητικό κέντρο των Χριστιανών της περιοχής.
Μέχρι την Επανάσταση του 1821 δεν υπάρχουν πολλές ακόμη ιστορικές πληροφορίες για την περιοχή. Απ΄ ό,τι φαίνεται επήλθε παρακμή. Πιθανόν αυτή να ήταν αποτέλεσμα πειρατικών επιδρομών που είχαν σαν συνέπεια οι κάτοικοι της περιοχής να την εγκαταλείψουν και να διαφύγουν στο Λιβίσι που παρείχε ασφάλεια λόγω του Κάστρου και της οχύρωσής του.
Οι κάτοικοι της Μάκρης και του Λιβισίου, για τις ανάγκες της Επανάστασης του 1821, τροφοδοτούσαν κρυφά ελληνικά καράβια και παρακολουθούσαν τα γεγονότα, χωρίς να μπορούν να κάνουν κάτι άλλο γιατί «ήταν πέντε κεφάλια Ρουμέικα στον τουρβάν»
Από το 1850 και έπειτα, στη Μάκρη και στο Λιβίσι, αρχίζει μια περίοδος ακμής, που θα δούμε σ΄ ένα επόμενο άρθρο μαζί και με την ίδρυση της Νέας Μάκρης.
Φοιτήτρια Ιστορίας Αρχαιολογίας και Διαχείρισης Πολιτισμικών Αγαθών
Πηγές: ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΑ ΜΑΚΡΗΣ ΚΑΙ ΛΙΒΙΣΙΟΥ ΛΥΚΙΑΣ Μ.ΑΣΙΑΣ, Β’ έκδοση, Μιχάλης Π. Δελησάββας, Εκδόσεις ΔΡΟΜΩΝ, Αθήνα 2002 /«Το μουσείο της Μικρασιατικής Καταστροφής»,Μικρασιατική Σπίθα, τεύχος 15, Μάρτιος 2010, Πέτρος Στ. Μεχτίδης /
Φωτ.: el.travelogues.gr